Farmakolojik özellikler

Farmakodinamik özellikler

Metoklopramid, apomorfin’in santral ve periferik etkilerini inhibe eden santral etkili bir antiemetiktir. Dokuları asetilkolinin etkisine karşı duyarlı hale getirerek, üst sindirim sisteminin hareketlerini artırır. Gastrik kontraksiyonların (özellikle antral) tonus ve şiddetini, duodenum ve jejunum hareketlerini artırırken pilor sfinkterini ve duodenal bulbusu gevşetir. Böylece midenin boşalmasını ve yiyeceklerin barsaktan geçişini hızlandırır. Kolon ve safra kesesinin hareketlerini mide, safra ve pankreas salgılarını etkilemez. Metoklopramid’in farmakolojik etkileri ağızdan alındıktan 30-60 dakika, IV uygulamadan 1-3 dakika ve IM uygulamadan 10-15 dakika sonra görülmeye başlar ve bu etkiler 1-2 saat sürer.

Metoklopramidin antiemetik özellikleri, merkezi ve periferal dopamin reseptörlerinin antagonist etkisinin sonucunda gerçekleşir. Metoklopramid, apomorfinin neden olduğu gastrik boşalmanın yavaşlamasını durdurur. Pediyatrik hastalarda, oral ve intravenöz uygulamayı takiben metoklopramidin farmakodinamik özellikleri çok değişkendir ve konsantrasyon – etki ilişkisi henüz kanıtlanmamıştır.

Farmakokinetik özellikler

Emilim: Metoklopramid, ağızdan alınan dozu takiben mide-bağırsak kanalından hızlı ve hemen hemen tamamen emilir. Kusma ya da mide hareketlerinde azalma gibi durumlarda emilim azalabilir.

Dağılım: Metoklopramid, vücutta geniş bir dağılım gösterir. Dağılım hacmi yaklaşık olarak 3,5 L/kg’dir. Plazma proteinlerine bağlanması azdır (yaklaşık %30). Kolayca kan-beyin engelini aşarak merkezi sinir sistemine geçer. Ayrıca, serbestçe plasentaya geçer. Anne sütüne de geçebilir.

Metabolizma: Metoklopramid, karaciğerde ilk geçiş etkisine uğrar. Bu kişiden kişiye farklılık gösterir. Dolayısıyla mutlak biyoyararlanım ve plazma konsantrasyonları bireyler arasında farklılıklar gösterir. Oral metoklopramidin biyoyararlanımı %30 ile %100 arasında değişmekte olup, ortalama olarak %75 civarındadır.

Eliminasyon: Metoklopramid’in %85’i (ilk 72 saat içinde) değişmemiş ya da konjuge halde idrarla atılır.

Böbrek fonksiyonları normal olan bireylerde ortalama eliminasyon yarılanma ömrü 5 – 6 saat arasındadır.

Klinik öncesi güvenlilik verileri

Metoklopramid’in % 80’i değişmemiş ya da konjuge halde idrarla atılır.