5.   FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLER5.1.   Farmakodinamik Özellikler Farmakoterapötik grup: Güçlü etkili kortikosteroidler ve antibiyotik kombinasyonları ATC kodu: D07CC01 Etki mekanizması BELOGENT etkin madde olarak dipropiyonat formunda betametazon ve sülfat formunda gentamisin içermektedir. Betametazon, dermatolojide topikal kullanım için sentetik olarak florlanmış bir adrenokortikosteroiddir. Kuvvetli antiinflamatuar, bağışıklık baskılayıcı ve antiproliferatif etkiye sahiptir. İhmal edilebilir mineralokortikoid etki ile yüksek derecede kortikosteroid etki gösteren sentetik bir prednisolon analoğudur. Topikal kortikosteroid etkisinin mekanizması tam olarak bilinmemektedir ancak, antiinflamatuar, bağışıklık baskılayıcı ve antiproliferatif etkilerinin bir karışımı olduğu düşünülmektedir. Bu etkilerden en önemlisi spesifik olmayan antiinflamatuar etkisidir. Kortikosteroidler, inflamasyonun kimyasal mediyatörlerinin (kinin, histaminler, lizozomal enzimler ve prostaglandinler) oluşumunu, salımını ve etkisini azaltır. Yukarıda adı geçen mediyatörler tarafından oluşturulan bir inflamatuar cevabın başlangıcında lökosit ve makrofajların varlığı da gerekli olduğundan kortikosteroidler aynı zamanda yaralı bölgeye hücre taşınmasını inhibe etmekte ve vazodilatasyonu ve bölgedeki kan damarlarının artmış bulunan geçirgenliğini azaltmaktadır. Bu damar daraltıcı etki, serumun damar dışına çıkmasını ve ödem oluşumunu azaltmaktadır. Kortikosteroidler aynı zamanda kan damarlarının iç cidarlarında birikerek alerjik deri vasküliti meydana getiren antijen-antikor komplekslerinin toksik etkilerini inhibe ederek tip III ve IV aşırı duyarlılık reaksiyonlarının üstünde bağışıklık baskılayıcı etki göstermektedir. Kortikosteroidler ayrıca hep birlikte alerjik reaksiyona neden olan (örn; alerjik kontakt dermatit) lenfokin, hedef hücre ve makrofajların etkilerini inhibe etmektedir. Ayrıca, kortikosteroidler hassaslaşmış T lenfositlerinin ve makrofajların hedef hücrelere girişini engellemektedir. Flor, betametazonun antiinflamatuar etkisini kuvvetlendirmekte ve güçlü topikal kortikosteroidler arasında yer almasını sağlamaktadır. Gentamisin bakterisit etkili aminoglikozid yapılı bir antibiyotiktir. Gentamisinin, ribozomların 30S altgrubundan iki aminoglikozid bağlanma yerinden birine geri dönüşümsüz olarak bağlandığı bilinmektedir. Bu bağlanma, bakteriyel protein sentezini, translokasyonda görevli peptidil-tRNA hareketini engelleyerek inhibe ettiği aynı zamanda genetik kodun yanlış kodon-antikodon etkileşimi sebebiyle okunamama sıklığının artmasına sebep olduğu bilinmektedir. 5.2.   Farmakokinetik özellikler Genel özellikler Emilim: Lokal olarak uygulanan betametazonun subkütan emilimi taşıyıcı, epidermis durumu ve yaranın üzerinin kapatılması gibi birçok faktör tarafından etkilenmektedir. Topikal olarak uygulanan kortikosteroidler daha az derecede olmak üzere normal, bütünlüğü bozulmamış deriden de emilmektedir. Ancak deride oluşan inflamasyon varlığı ve yaranın kapatılması durumunda emilim artmaktadır. Topikal olarak uygulanan kortikosteroidler deriden emildikten sonra sistemik olarak uygulananlarla benzer farmakokinetik özellikler sergilemektedir. Lokal uygulamayı takiben sistemik emilim yaklaşık %12-14 civarıdır. Gentamisin, sağlıklı deriden çok düşük miktarlarda emilir. Hasarlı deriden absorbsiyonu %5’e kadardır. Dağılım: Betametazonun yaklaşık %64’ü geri dönüşümlü olarak plazma proteinlerine bağlanır; dağılım hacmi 1,4 L/kg’dır. Gentamisin vücutta özellikle ekstrasellüler sıvılarda olmak üzere geniş bir dağılıma sahiptir. Dağılma hacmi 0,2 L/kg’dır. Gentamisinin plazma proteinlerine bağlanma oranı düşüktür (yaklaşık % 0-25). Biyotransformasyon: Betametazon karaciğerde metabolize olur. Gentamisin geçirdiği tek metabolik reaksiyon konjugasyondur ve farmakolojik açıdan aktif metaboliti bulunmamaktadır. Eliminasyon: Betametazon ve metabolitleri böbreklerden ve az miktarda safra yoluyla (yaklaşık %5) atılır. Yarılanma ömrü 5,6 saattir. Gentamisin neredeyse tamamen glomerüler filtrasyon yolu ile atılır. Plazma eliminasyon yarı ömrü 2-3 saattir. Hastalardaki karakteristik özellikler Betametazon, karaciğer yetmezliği olan hastalara, cilt yüzeyi hasar görmüş ve dolayısıyla geçirgenliği artmış geniş cilt yüzeylerine veya çocuklara uzun süreyle (>3 hafta) uygulandığında ya da kapalı pansuman yapıldığında sistemik dolaşıma geçen miktarında artış ve dolayısıyla sistemik etkiler oluşabilir. 5.3.   Klinik öncesi güvenlilik verileri Fareler ve sıçanlar üzerinde betametazonun oral uygulanması ile akut toksisite oluşumunun gözlenmesi amacıyla çalışma yapılmıştır. Bulunan ortalama öldürücü doz (LD50) farelerde 5 g/kg’dan, sıçanlarda 4 g/kg’dan daha fazladır. Gentamisinin oral olarak alınması ile ilgili farelerde yapılan denemeler sonrasında LD50’nin 11 g/kg’dan daha fazla olduğu saptanmıştır. Köpeklerle gentamisinin subakut toksisite testi sırasında, intramüsküler olarak 66 mg/kg gentamisin uygulanmış ve 6 ile 10 gün arasında ölüm gerçekleştiği gözlenmiştir. Betametazonun tedavi için gerekenden daha fazla veya çift doz uygulanması ile perkütan uygulanması sonucunda kronik toksisite gözlenmemiştir. Aynı sonuçlar gentamisin için de geçerlidir. Laboratuar hayvanlarında kortikosteroidlerin sistemik uygulanması ile teratojenik etkinin düşük dozlarda görüldüğü kanıtlanmıştır. Daha güçlü kortikosteoridlerin laboratuar hayvanlarında kullanılmasıyla teratojenik etki gözlenmiştir. Güçlü kortikosteroidlerden olan betametazonun teratojenitesi, bu yolla test edilemez. Tavşanlarla yapılan denemelerde 0.05 mg/kg betametazon dipropiyonat intramüsküler olarak verilerek betametazon dipropiyonatın potansiyel teratojen etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Bu doz insanlarda betametazon dipropiyonatın topikal olarak uygulanan dozundan 26 kez daha fazladır. Tavşan dudağı, sefalosel ve umbilikal fıtık gibi fetüsde anormallik olabilir. Güçlü aminoglikozidler fetüse zarar verebilir. Tavşan ve sıçanlarda gentamisin ile yapılan testlerde teratojenik etki gözlenmemiştir. Bununla birlikte, fetüs ile annede aynı miktarda bulunduğu yani gentamisinin plasentaya geçtiği bilinmektedir. Gentamisinin ve betametazonun mutajenik ve karsinojenik etkisi olduğuna dair bir kanıt yoktur. Hayvanlarda yapılan toksikolojik çalışmaların sonucunda betametazon ve gentamisin kombinasyonu iyi bir lokal tolerans göstermiştir.